Βαρελάς

Περιγραφή

Γνωρίζουμε ότι στην αρχαιότητα τα προϊόντα, ο καρπός, το λάδι και το κρασί αποθηκεύονταν μέσα σε πιθάρια. Όταν άρχισαν να κατασκευάζονται ξύλινα βαρέλια από τον βαρελά, το κρασί αποθηκευόταν σε αυτά. Στα Χανιά, η κατασκευή και η πώληση των βαρελιών γινόταν στο σημερινό παλιό λιμάνι, σημείο που πραγματοποιούνταν και οι θαλάσσιες εμπορικές συναλλαγές. Ήδη από το τέλος του 17ου αιώνα βρίσκουμε βαρελάδες στο  λιμάνι των Χανίων.

Το ξύλο που χρησιμοποιείται για την κατασκευή ενός βαρελιού είναι από καστανιά ή δρυ. Οι κορμοί κόβονται σε φέτες οι οποίες ονομάζονται ντόγιες. Αφού αποθηκευθεί το ξύλο για δυο χρόνια, οι ντόγιες τοποθετούνται η μία δίπλα στην άλλη δημιουργώντας έναν όρθιο κύλινδρο. Προκειμένου αυτός ο κύλινδρος να πάρει το καμπυλωτό του σχήμα και να γίνει βαρέλι που θα κλείνει με δύο καπάκια, οι βαρελάδες προσπαθούν με τη θερμοκρασία να επηρεάσουν την ελαστικότητα των ξύλων και να τα κυρτώσουν.

Για τον λόγο αυτό με τη βοήθεια της φωτιάς, σε αυτή την πρώιμη μορφή βαρελιού που μοιάζει  με ξύλινο κύλινδρο, πυρακτώνουν τις ντόγιες τις οποίες κάμπτουν στο επιθυμητό τους σχήμα.

Πολλοί βαρελάδες χρησιμοποιούν θύμους και αχινοπόδια για να «κάψουν» ένα βαρέλι. Η φωτιά τοποθετείται μέσα στο βαρέλι και μόλις το ξύλο πάει να αρπάξει, οι βαρελάδες κλείνουν τα καπάκια για να σβήσει η φωτιά και να μην καεί το ίδιο το βαρέλι. Αφού ο μάστορας δώσει στο βαρέλι το τελικό του σχήμα, το ξύνει εσωτερικά, το καθαρίζει και του βάζει νερό προκειμένου να πρηστεί το ξύλο και είναι έτοιμο προς χρήση.

Παλιότερα τα βαρελάδικα ήταν μαζεμένα στην περιοχή του Συντριβανίου, στο σημείο αυτό γινόταν και η πώληση. Δίπλα στο παλιό Καρνάγιο, απέναντι από τα Νεώρια των Χανίων γινόταν η κατασκευή τους. Όποιος αγόραζε ένα βαρέλι, παραλάμβανε το βαρέλι του την επόμενη ημέρα της αγοράς του, διότι το βαρέλι έπρεπε να μπει στη θάλασσα για είκοσι τέσσερις ώρες, να πρηστεί, προτού φορτωθεί στο κάρο και μεταφερθεί στον ιδιοκτήτη του.